REIS MAROKKO – WEEK 03 – 11 t/m 16 januari 2018

Donderdag 11 januari 2018 – Asilah – Moulay Bousselham (CC 18938 N 34.8761 W 6.28851) – 85 km

We hebben beter geslapen dan gisteren, ondanks dat we hier ook vlakbij een doorgaande weg staan. We gaan op weg om Asilah te bekijken. Beetje spannend vinden we het wel. Hoe gaat dat, door een Marokkaans dorp lopen? Nou dat merken we al snel, rustig! We lopen door de oude Medina met een wir war van smalle straatjes. De Medina is niet heel groot, dus verdwalen doen we zeker niet. Omdat we nog vroeg zijn (10 uur Nederlandse tijd, 9 uur Marokkaanse tijd) zijn de winkels in de Medina nog dicht. Maar dat vinden we eigenlijk wel erg prettig, zo kunnen we op ons gemak door alle straatjes lopen. Buiten de Medina is er wel grote bedrijvigheid en zijn alle winkels open. We kopen twee platte broden voor de hele prijs van € 0,20. Weer terug bij de camper kletsen we heel lang met onze Nederlandse buren, Hai en Hannie. Zij zijn voor de tweede keer in Marokko en we babbelen heel wat over allerlei ervaringen. Erg Leuk! Dan gaan we op weg naar Moulay Bousselham. Nu niet via de tolweg en dat rijdt ook prima. Als we door een dorp rijden, is het wel opletten maar het is allemaal goed te doen. Er is zoveel te zien langs de weg. Velden vol met aardbeien, allerlei kraampjes langs de weg, hele families die langs de weg lopen, veel vrouwen op ezels op weg naar de markt. We stoppen bij de supermarkt Marjane in de stad Larache. Daar kopen we nog wat water en cola. Dan nemen we toch weer een stukje tolweg voor het laatste stuk. We gaan op camping International in Moulay Bousselham staan. Het is een grote camping met veel gras en bomen waar je zelf een plekje uit kunt zoeken. De prijs is € 9,= per nacht inclusief stroom. De camping ligt aan een prachtige laguna. Het is heerlijk weer dus snel onze korte broeken aan en lekker genieten in de zon. Om vijf uur trekken we onze lange broeken weer aan want we gaan het dorpje bekijken. Via een trap komen we daar en dan hebben we een prachtig uitzicht over de laguna en de camping. Er komen ons allerlei heerlijke geuren tegemoet. We krijgen er honger van! We lopen ook nog een heel kleine souk (markt) in, ook super apart om te zien. Ook hier worden we verder compleet met rust gelaten. Af en toe een klein kind die heel lief bonjour tegen ons zegt. We voelen ons op ons gemak. Zelfs zo dat we besluiten om ergens te gaan eten. Er zijn restaurants genoeg maar uiteindelijk besluiten we om toch op de camping te gaan eten. We zijn de enige en krijgen heerlijke gegrilde kip met heerlijke frietjes. We hebben genoten vandaag!

In Asilah.

Asilah.

Ingang van de oude stad Asilah.

De oude stad in Asilah.

Oude stad in Asilah.

Buiten de oude stad zijn alle zaakjes wel open.

Heel veel mensen op een ezel.

Kraampjes onderweg.

Larache ziet er best modern uit.

Lekker van de zon genieten op camping International in Moulay Bousselham.

De ingang van de camping International in Moulay Bousselham.

In het dorp Moulay Bousselham staat een koe op het plein.

De laguna met links de camping.

Lekker eten in het restaurant op de camping.

Vrijdag 12 januari 2018 – Moulay Bousselham (CC 18938 N 34.8761 W 6.28851)

Een lekker rustig dagje op de camping vandaag. Ik maak gebruik van deze relax dag om het kleine beetje wasgoed met de hand te wassen. Het is prima weer, 16 graden, volop zon dus lekker buiten zitten en genieten van de zon. We verbazen ons toch echt over de Franse camperaars hoor. Gewoon ongelofelijk met wat voor joekels van campers ze rond rijden. Daarachter dan heel vaak een aanhanger met auto. Of gewoon een enorme aanhanger met allerlei spullen erin. Maar de aanhangers met auto hebben de overhand. Ze klitten allemaal pal op elkaar. Wordt er onderweg nog vriendelijk door andere camperaars naar je gezwaaid, op de camping begroeten ze je alleen als je ook uit Frankrijk komt. Het is en blijft een erg apart volk. We hebben een leuk gesprek met een Nederlandse vrouw die al voor de 15^e keer in Marokko is en ook geen woord Frans praat. Zij roemt vooral de Marokkaanse behulpzaamheid waar wij ook al wat van ondervonden hebben. Zij varen liever van Algeciras naar Ceuta, volgens haar gaat de afhandeling daar erg vlot. En, niet onbelangrijk, het overvaren kost maar 45 ipv 90 minuten. Wij hadden vooraf altijd begrepen dat afhandeling in Ceuta moeizamer verloopt. Nou ja, gaan we nog een keertje hierheen, dan maar eens Ceuta proberen. We doen verder niet zoveel vandaag. Vooral ook niet omdat de komende dag weer wat stedenbezoeken op het programma staan. Twijfelen nog even of we nog een keertje naar het dorp zullen lopen, maar ook dat doen we toch niet. Vandaag eens zelf koken, smaakt ook prima. Om half zeven gaat de zon onder met prachtige rode luchten.

We verplaatsen de camper naar een plekje waar we uitzicht op de laguna hebben.

Morgen gaan we naar Meknes.

Om half zeven is dit ons uitzicht over de laguna.

En kleurt alles rood op de camping.

Zaterdag 13 januari 2018 – Moulay Bousselham tot Meknes (N 33.89069 W 5.56422) – 150 km

We zijn niet heel vroeg op weg, het is al 11 uur als we de camping verlaten. Eerst maar even tanken en dan op weg. Eigenlijk zou de route over een stuk gele en verder rode wegen gaan. Maar ik let niet goed op en de TomTom denkt dat we maar over een wit weggetje moeten gaan. Ik heb het te laat door en het begin van de route is ook prima te doen. Maar al snel wordt de weg steeds slechter. Grote gaten in de weg, modder en op een gegeven moment helemaal geen asfalt meer. We hobbelen langzaam door. Tot we bij een stadje komen waar een markt is. Daar moeten wij dwars doorheen. Het is super druk en alles krioelt door elkaar. Maar met zachtjes doorrijden en behulp van de bevolking komen we er prima doorheen. Van de markt zelf heb ik niet heel veel gezien, zat een filmpje op te nemen en verder op te letten op het verkeer. Ik had wel zoiets van, ik denk niet dat ik graag over zo’n markt zou lopen. Na 30 km komen we eindelijk op de gele weg en daarna op de rode. Dat rijdt allemaal prima. Ook door de steden is het super gemakkelijk te rijden. Ons valt op dat je hier in de steden en dorpjes geen super smalle straatjes tegenkomt zoals dat in Griekenland altijd wel het geval is. Tegen 3 uur zijn we eindelijk in Meknes. We rijden langs het koninklijke paleis en komen dan op een parkeerplaats met bewaking. We mogen hier overnachten voor € 4,= per nacht. Hij wijst ons ook naar paard en wagen waarmee je rondom alle paleizen wordt gereden. Dat gaan we straks doen. We staan echt lekker centraal, voor ons het paleis en het mausoleum van Moulay Ismail maar ook van de Medina. Hoe bijzonder om hier te staan met onze camper! We maken eerst het ritje met de paard en wagen en rijden zo langs alle paleizen. Vooraf een prijs afgesproken. Als we weer terug zijn bij de camper, probeert de bewaker ons nog zijn winkel in te krijgen onder het mom van een aperitief, maar wij zeggen nee, we willen de stad in. Al snel zien we het grote plein Place el-Hedime. Daar is van alles te zien, goochelaars, kleine aapjes, slangenbezweerders. Wat bizar allemaal. Dan lopen we de Berber Medina in. Super smalle overdekte straatjes vol met piep kleine winkeltjes. De meest prachtige dingen zijn hier te koop. Prachtige kleden, leren sandalen, Marokkaanse jurken, koperwerk. We kunnen op ons gemak er doorheen lopen, nergens verkopers die ons aan klampen. Het is een wir war van straatjes, je bent al snel je richtinggevoel kwijt. We komen op een stuk waar een soort veiling wordt gehouden van kleden. Hier is het helemaal druk, vol met vrouwen die heel wat inkopen. We kunnen er met moeite doorheen lopen. We komen natuurlijk ook iemand tegen die zichzelf ongevraagd tot onze gids benoemd. Ach hij laat ons het Berber gedeelte zien wat niet toeristisch is. Vertelt dat iedere wijk een eigen bakkerij heeft waar de vrouwen hun deeg brengen dat dan daar gebakken wordt. Ook heeft iedere wijk zijn eigen moskee en zijn eigen hamman. ’s Morgens baden de mannen, ’s middags de vrouwen. Natuurlijk vraagt hij geld en natuurlijk vindt hij wat wij willen geven niet genoeg. Maar hij moet het er maar mee doen. Ik krijg nog een hele les van hem dat je als toerist in Marokko wel geld moet uitgeven, bla bla bla. Ik geef hem maar gelijk en verder gaat het mijn ene oor in en mijn andere oor uit. Het eindigt bij zijn winkeltje met ijzerwaren, maar wij zeggen snel gedag en gaan weg. Het was leuk, maar het is genoeg. We lopen weer terug. Althans dat proberen weg. Gelukkig lukt het met Google Maps aardig om de weg te vinden. Maar jeetje, dat is het super druk. Gewoon niet normaal. Schuifel de schuifel gaat het langs alle koopwaar. Aad koopt dadels en eindelijk zien we weer het plein waar we begonnen zijn. We kopen een maaltijd kip om mee te nemen. Die gaan we lekker rustig in de camper opeten. Genoeg drukte om ons heen gehad vandaag. In de camper horen we aan alle kanten oproepen van moskeeën die oproepen voor het gebed. Wat is het toch bijzonder om hier zo met onze camper te staan!

In heb mijn wagen volgeladen.

Ons fijne weggetje.

En dan kom je in een dorp waar een markt aan de gang is en wij dwars doorheen moeten.

Deze meneer heeft twee ezeltjes gekocht.

Heel veel paard en wagen hier, vooral in de buurt van een markt.

Bij de markt staan ze dan ook allemaal gestald.

We komen in heuvelachtig gebied.

In Meknes rijden we met de camper tussen de paleismuren in.

Prachtig poort naar het paleis.

Nog een poort naar het paleis.

Op het plein in Meknes.

We gaan de Medina in.

Prachtig betegelde fontein.

Onze gids.

Echt geen doorkomen aan, wat een drukte.

In de Berber medina.

Erg mooi parkeerplekje in het centrum van Meknes.

Zondag 14 januari 2018 – Meknes tot Cassablanca (N 33.6049 W 7.63104) – 250 km

We hadden verwacht om de oproep van de moskee vanmorgen om 5 uur te horen, maar die was er niet. Het enige geluid wat we vannacht hebben gehoord, zijn wat blaffende honden. Goed geslapen dus op deze centrale plek in Meknes. We willen het mausoleum bezoeken maar dit is dicht vanwege renovatie. Erg jammer! Dan maar snel op weg. Omdat het gisteren een vrij intensieve reisdag was, kiezen we vandaag voor de tolweg. We maken een trip van 250 km naar Cassablanca. Daar willen we de Hassan II moskee gaan bezoeken. Pal voor de enorme moskee is een groot bewaakt parkeerterrein. Ideaal voor ons doel. De moskee is de op één na grootste moskee van de wereld (de grootste staat in Mekka) en één van de weinige waar niet gelovige in mogen. De mineret is 200 meter hoog en is omgeven door 124 fonteinen. In de gebedsruimte is ruimte voor 25.000 gelovigen. Er hebben 35.000 ambachtslieden aan gewerkt en hij is in 1993 geopend. Voor de moskee is een enorm plein en rondom de moskee is ook van alles te zien. Prachtig is hij! Er gaan twee deuren open en daar komen heel erg veel mannen uit. Aad trekt zijn schoenen uit en gaat een kijkje binnen nemen. Je moet deze moskee dus kunnen bezoeken, maar het is erg onduidelijk hoe dat in zijn werk gaat. Terwijl Aad binnen is, kijk ik maar eens op internet. Daar ontdek ik dat er ergens een ticketbureau moet zijn voor op het plein. Die gaat om 2 uur open en dan kun je een ticket kopen voor een rondleiding. Nog een kwartiertje wachten maar. Een ticket kost € 12,= per persoon en je kunt kiezen in welke taal je de rondleiding wilt. Er zijn heel wat mensen die een ticket willen en dan is het wachten. Allemaal heel onduidelijk. Op een gegeven moment zijn we maar naar de moskee gelopen en ons aangesloten bij een Duitse rondleiding (hadden een Engelse geboekt) en zo kregen we alles te zien. Bleek achteraf een gezelschap dat met een bus rond reisden, maar ach. We lopen de moskee in en moeten natuurlijk onze schoenen uit. Dat moet echt direct bij binnenkomst. Natuurlijk zijn er altijd mensen die net even iets verder op de grond ploffen en daar hun schoenen uit doen. De gids vindt het totaal onacceptabel maar de Duitse meneer gaat rustig verder. Respectloos vind ik het. De gids is goed te volgen en vertelt van alles en nog wat. We lopen de grote gebedsruimte in, die is 200 meter lang en 100 meter breed. Wat een enorme ruimte. Natuurlijk is alles prachtig gedecoreerd. Het dak is van cederhout met beschilderingen en kan gedeeltelijk open. Er is een vrouwengalerij waar zo’n 5000 vrouwen uit het zicht van de mannen zitten. We nemen ook een kijkje in de wasruimte van de mannen. Hier zijn 3 grote fonteinen van marmer die symbool staan voor de 3 geloven: Moslim, Joden en Christendom. Er zijn ook meer dan honderd kleine fonteinen. Het gedeelte waar de vrouwen zich ritueel wassen is apart. Indrukwekkende ervaring deze moskee te bezoeken. Het is tijd voor een kopje thee. We twijfelen nog even of we hier willen blijven overnachten, er loopt een weg vlak langs de parkeerplaats. Maar we doen het er maar mee voor een nachtje.

De mooie poort in Meknes waar wij bij stonden geparkeerd.

Ons plekje in Meknes.

Op weg van Meknes naar Cassablanca, via de tolweg deze keer.

We zien vaak van deze krottenwoningen, maar wel allemaal een schotel!

Ook hier krottenwoningen met schotel.

De super indrukwekkende Hassan II moskee in Cassablanca.

De grote gebedsruimte van 100 bij 200 meter.

We gaan naar de wasruimtes voor de mannen.

Wasruimtes voor mannen, heel veel fonteinen.

Hassan II moskee.

De enorme toegangsdeur van de Hassen II moskee.

Maandag 15 januari 2018 – Cassablanca tot El-Jadida (CC 20503 N 33.24012 W 8.48873) – 100 km

Vandaag is onze nieuwe schoondochter Kitty jarig, we bellen natuurlijk om haar te feliciteren!

Ik moet nog even wat vertellen over gisterenavond. Op een gegeven waren wij nog de enige die op het grote parkeerterrein stonden. De bewaker kwam naar ons toe samen met een taxi chauffeur. Zij legden ons uit dat het niet is toegestaan door de politie om hier te overnachten omdat er ’s nachts geen bewaking is. Ze wijzen ons een plek een paar meter en idd de bewaker zegt dat het daar o.k. is. Er is een camera en politiepost voor onze neus. We geven de bewaker 20 Dirham (€ 2,=) en lopen nog een keer naar de moskee die nu prachtig verlicht is. Hoe bijzonder is het dat je met je campertje  zo vlak voor zo’n beroemd gebouw kunt overnachten!

Vandaag gaan we naar El-Jadida, de tolweg vermijden we en dat gaat prima. Ook nu weer de voor ons inmiddels bekende tafrelen van allerlei vervoersmiddelen op de weg en heel veel mensen die of langs de weg lopen of staan te wachten op een taxi of bus. Camping International in El-Jadida hebben we snel gevonden, we mogen zelf een plekje uitzoeken. De beoordelingen van deze camping zijn niet al te best, maar wij vinden hem prima. Van het sanitair maken we toch geen gebruik, dat hebben we zelf in de camper. Zonder stroom betaal je hier € 6,60 per nacht, stroom is € 2,75 maar dat hebben we niet nodig. Na het eten lopen we de stad in. Op zoek naar een Maroc Telecom winkel want over 2 dagen eindigt ons data tegoed. Al snel lopen we langs kleine zaakjes. In de ene worden brommers gemaakt, in de andere is men met hout bezig, dan weer een zaakje met kleding. Allemaal piepklein. Ook veel zaakjes waar je wat kunt eten. We blijven ons verbazen, het is hier zo anders. We zien 2 winkeltjes waar Maroc Telecom op staat, maar zij kunnen ons niet helpen. Dan komen we uit bij een oud Portugees fort. El-Jadida is nl heel lang in handen van de Portugezen geweest. In het fort staan huizen die nog bewoond worden en ook wat winkels met spullen voor toeristen. Een erg leuk stukje vooral als we ook nog op de muren van het fort kunnen lopen. Via de boulevard lopen we weer richting camping. Er staat een stevige wind maar gelukkig schijnt wel de zon. We komen zelfs een officiële Maroc Telecom winkel tegen waar de dame ook nog eens Engels spreekt. Zo kom ik er achter dat ik data kan opwaarderen met kraskaartjes. Die zijn dan 2 weken geldig, 2 GB kost 20 Dirham (€ 2,=). Ik koop er gelijk 10, hebben we iedere telefoon voor 10 weken data genoeg. Als we ook nog een pinautomaat tegenkomen om weer wat Dirhams te pinnen, zijn alle nodige zaken weer geregeld.

Zo stonden we eerst maar mochten hier niet overnachten. Gelukkig mocht het 20 meter verderop wel.

Prachtig verlicht 's avonds.

Onderweg naar El-Jadida zien we weer van alles.

Allerlei kleine winkeltjes in Al Jadida.

In het Portugese fort.

Smalle straatjes in het fort.

Niet allemaal even mooi onderhouden.

Op de muren van het fort.

Bovenop het fort in El-Jadida.

Camping International in El-Jadida.

We staan hier prima op de camping, de gordijnen dicht gedaan om het koel te houden voor Balou.

Dinsdag 16 januari 2018 – El-Jadida (CC 20503 N 33.24012 W 8.48873)

Vandaag een rustige dag, even bijkomen van alle indrukken en genieten van de zon die volop schijnt. Ik kom er achter dat de 2 GB toch maar 1 week geldig is. Geen probleem, dan laden we alleen mijn telefoon op en gebruiken die als hotspot voor Aad. We kletsen wat met onze Nederlandse buren, Aad wast de camper, ik bel met het thuisfront en haal wat informatie uit het WoMo boekje. Dan kijken we samen hoe we verder gaan reizen. Al met al een heerlijk lummel dagje.

In Nederland winterse buien, hier genieten van de zon.

Campertje wassen.

Woensdag 17 januari 2018 – El-Jadida tot Oualidia (CC 20799 N 32.7324 W 9.04411) – 85 km

Weer op weg rijden we eerst door een soort Botlek gebied, het ruikt er ook zo. Dan rijden we door een heel gebied waar groente wordt verbouwd. Overal wordt geoogst. We rijden langs de zee en net achter de zee is een gebied waar zout wordt gewonnen. De weg is vrij slecht, veel gehobbel in de camper. In Oualidia gaan we op een camperplaats staan die 30 Dirham (€ 3,=) kost. Het is een groot parkeerterrein waar je ook water kunt pakken en je toilet kunt legen. We worden al snel aangesproken door heel veel mannen die van alles te koop hebben, vooral vis. We hadden van Nederlanders gehoord dat je bij Ali heel lekkere tajine’s kunt kopen, zijn vrouw maakt ze zelf. En inderdaad iemand spreekt ons aan die zegt dat hij Ali heet. We bestellen een tajine kip voor 100 Dirham (€ 10,=). Maar als hij de schotel komt brengen, zegt hij ineens dat we 150 Dirham hadden afgesproken. Een heel gedoe, uiteindelijk betalen we hem maar om van het gezeur af te zijn. Tot onze verbazing worden we even later aangesproken door een man die dus de Ali blijkt te zijn die we wilden hebben. Hij is woest als hij hoort dat iemand anders zich voor hem uitgeeft, vraagt hoe die man eruit ziet, maakt heel vaak zijn excuses dat dit is gebeurd. Zegt dat dit vissers zijn die dan een tajine bij een restaurant halen en er veel aan verdienen. Hij is echt niet blij want ze maken de markt kapot. Een tajine bij hem kost 110 Dirham en is twee keer zo groot dan wat wij hebben gekregen. Nou ja, het is gebeurt, niets aan te doen. We gaan een stuk lopen met Balou. Eerst de ene kant op en dan langs de camperplaats naar de andere kant. We zien ineens weer dezelfde man van de tajine. Hij wil natuurlijk zijn schotel terug. Aad zegt, kun je krijgen voor 50 Dirham. Er komen nog meer Nederlanders bij staan en lachend geeft hij het geld terug. Probeert het goed te praten. Helaas dat het zo moet gaan, maar wij hebben ons geld weer terug. We kletsen wat met de andere Nederlanders en dan lopen we de andere kant op. Nu komen we bij hoge duinen met daarachter de zee met super hoge golven. In zee liggen een paar rotsen, dat geeft natuurlijk helemaal een spectaculair gezicht als de golven daar tegenaan slaan. Prachtig! Jammer dat het zo bewolkt is, geeft toch iets mindere foto’s.

We rijden door een gebied waar veel groente wordt verbouwd, ze zijn druk bezig met oogsten.

En altijd mensen op ezeltjes.

Maar ook allerlei andere vervoersmiddelen.

De camperplaats in Oualidia.

Oualidia.

Hoge duinen met daarachter de huizen.

Zijn we al in de Sahara?

De zee is super wild, een prachtig gezicht.

Onze tajine met het hele verhaal. Moet zeggen: hij smaakte lekker.

De echte Ali!

Onze oplichter, nep Ali.

Staat al mooi in bloei hier.

En zo eindigt onze derde week alweer. Vorige week woensdag in Marokko aangekomen en wat hebben we al veel beleefd hier! Heel veel indrukken opgedaan. We blijven verbaasd rond kijken naar deze andere wereld. Maar… het bevalt echt heel erg goed!